پریگو اکتینیک (Actinic Prurigo) که به نامهای پریگو تابستانی هاچینسون (Hutchinson's Summer Prurigo) یا هیدروآ استیوایل (Hydroa Aestivale) نیز شناخته میشود، یک اختلال ناشی از نور است که با تماس با تابش فرابنفش (UV) تحریک میشود. این بیماری با پاپولهای شدیداً خارشدار، پلاکها یا ندولهایی که معمولاً خراشیده شده و ممکن است جای زخم باقی بگذارند، بروز میکند. همچنین ممکن است ضخیمشدگی ثانویه یا اگزمایی شدن پوست نیز رخ دهد.
شیوع و عوامل خطر
پریگو اکتینیک یک بیماری پوستی خانوادگی است که بیشتر بومیان آمریکایی و افراد دارای نژاد مختلط (مستیزو) در قاره آمریکا، بهویژه آمریکای مرکزی و جنوبی را تحت تأثیر قرار میدهد. به نظر میرسد این بیماری در مناطق خشک و گرم بالای ۱۰۰۰ متر از سطح دریا شیوع بیشتری دارد. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد همزیستی با حیوانات خانگی و مزرعهای و تماس با دود چوب، عوامل خطر جداگانهای هستند. این بیماری در جمعیتهای سفیدپوست و آسیایی نیز توصیف شده است. پریگو اکتینیک معمولاً در دوران کودکی ظاهر میشود و میانگین سن شروع آن قبل از ۱۰ سالگی است. نسبت ابتلا در زنان در قاره آمریکا حدود ۴ به ۱ است، در حالی که مطالعات نشان میدهد در جمعیتهای آسیایی، نسبت بیشتری از موارد با شروع در بزرگسالی و با غلبه مردان وجود دارد.
عوامل ژنتیکی
ارتباط قوی با آنتیژن HLA-DR4 (در ۹۰٪ موارد) وجود دارد که نشاندهنده پایه خودایمنی برای پریگو اکتینیک است. زیرگروه خاصتر DRB10407 در ۶۰٪ موارد و DRB10401 در حداکثر ۲۰٪ موارد شایعترین هستند.
مکانیسم بیماریزایی
پریگو اکتینیک با تماس با تابش UV آغاز میشود، با این که طیف UVA نسبت به UVB نقش بیشتری دارد. شواهد کنونی، شامل یافتههای ائوزینوفیلها و ماستسلها در نفوذ پوستی و/یا مخاطی همراه با سطوح بالای ایمونوگلوبولین E (IgE) که با شدت بیماری همبستگی دارد، نشان میدهد که تماس با UV یک پاسخ تأخیری نوع IVb به یک آنتیژن اپیدرمی ناشناخته را تحریک میکند. تولید بیش از حد فاکتور نکروز تومور آلفا (TNF-α) در لایه کراتینوسیتهای بالای لایه پایه منجر به تولید ضایعات بالینی میشود.
علائم و نشانهها
علائم بارز پریگو اکتینیک خارش شدید پوست درگیر است و اکثر بیماران همچنین احساس سوزش و درد در ناحیه لب دارند. علائم چشمی اضافی شامل فوتوفوبیا (ترس از نور) و افزایش اشکریزی است.
تظاهرات بالینی
بهطور بالینی، پاپولها و ندولهای خارشدار و خراشیده در نواحی در معرض نور دیده میشوند. چیلایت (التهاب لب) و/یا کونژنکتیویت (التهاب ملتحمه) ممکن است در ۵۰٪ بیماران رخ دهد.
الگوی فصلی
در عرضهای جغرافیایی معتدلتر، بیماری بیشتر فصلی است و در بهار تشدید شده و تا تابستان ادامه دارد. حتی در این آب و هوا، بخشهایی از بثورات ممکن است در زمستان باقی بمانند. در عرضهای جغرافیایی نزدیک به خط استوا، پریگو اکتینیک بهصورت سالانه رخ میدهد.
سیر بالینی
بسیاری از افراد مبتلا در کودکی تا اواخر نوجوانی بهبود خودبهخودی پیدا میکنند، اما یک سیر مزمن که به بزرگسالی ادامه مییابد شایع است. موارد با شروع در بزرگسالی تمایل به سیر مزمنتری دارند.